Blast disease development in some Iranian and Afghan rice varieties in Guilan province environmental conditions

Document Type : Research Article

Authors

Department of Plant Protection, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan

Abstract

پیشرفت زمانی بیماری بلاست ناشی از قارچPyricularia oryzae Cavara در برخی از ارقام برنج ایرانی و افغانی در مراحل برگ و خوشه بررسی شد. برای این منظور ارقام هاشمی، کاظمی، آنام، صدری، سرخه، نیلوفر، سرخه دراز، شیرودی، کولی و شوله در مزرعه آزمایشی دانشگاه گیلان به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در فصول رشد 1400 و 1401 کشت شدند. از زمان مشاهده اولین علائم بیماری در کرت‌های آزمایشی، شدت بیماری بررسی شد و تا زمان برداشت با فواصل زمانی مشخص ادامه یافت. نتایج نشان داد که از نظر پیشرفت بیماری بین ارقام در مراحل برگ و خوشه تفاوت معنی‌داری وجود دارد. شدت اولیه، پیشرفت زمانی و شدت نهایی بلاست برگ در ارقام مورد مطالعه متفاوت بود. در هر دو سال مطالعه، رقم نیلوفر بیشترین حساسیت را به بلاست برگ نشان داد (16/69 درصد در سال 1401). ارقام سرخه، صدری و شوله نیز از حساسیت بالایی برخوردار بودند (به ترتیب 78/31، 75/24 و 27/17 درصد) و ارقام هاشمی و کاظمی حساسیت کمتری داشتند (به ترتیب 68/6 و 95/5 درصد). شدت بلاست برگ در ارقام سرخه دراز، آنام، کولی و شیرودی افزایش معنی‌داری نداشت. در مورد بلاست خوشه، رقم نیلوفر بر اساس شدت بلاست خوشه در این رقم، حساسیت بیشتری نسبت به سایرین نشان داد (46/97 درصد). پس از آن رقم سرخه دراز و کاظمی بیشترین شدت آلودگی خوشه را داشتند (به ترتیب 86/18 و 6/17 درصد). ارقام شوله، صدری، سرخه، هاشمی و آنام کمتر حساس بودند. ارقام شیرودی و کولی بیشترین مقاومت را نسبت به بلاست خوشه داشتند.

Keywords