بررسی تاثیر حضور هم‌زمان ویروس‌های کوتولگی زرد جو و موزائیک رگه‌ای گندم بر عیار ویروس‌ موزائیک رگه‌ای گندم، شدت علائم و برخی اجزاء عملکرد گندم

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده

2 مسئول مکاتبه

چکیده

وجود منابع فعال ویروس‌‌های موزائیک رگه‌ای گندم و کوتولگی زرد جو و نیز وقوع آلودگی هم‌زمان آن‌ها در مناطق مختلف گندم‌کاری ایران گزارش شده است. در این تحقیق، اثر انفرادی و ترکیبی متغیر‌های فوق بر عیار ویروس، شاخص علائم WSMV و برخی متغیر‌های رشدی و عملکردی سه ژنوتیپ گندم بررسی گردیده است. آزمایش حاضر به‌صورت یک طرح فاکتوریل در قالب بلوک‌های کامل تصادفی (RCBD) با 15 تکرار انجام شد. متغیر‌های آزمایش شامل ترتیب اعمال تیمار ویروسی در شش سطح، ژنوتیپ‌ در سه سطح و زمان پس از آلودگی با WSMV در سه سطح در نظر گرفته شد. اثر انفرادی و ترکیبی متغیر‌ها بر صفات مورد نظر بررسی گردید. نتایج نشان داد که تیمار‌های با آلودگی دو‌گانه بیشترین میزان جذب الیزا و شدت علائم ناشی از WSMV و نیز پایین‌ترین میزان متغیر‌‌های زراعی را دارا بودند. در مقایسه انواع تیمار ویروسی، آلودگی اولیه با WSMV و سپس BYDV و در بین ژنوتیپ‌ها، رقم حساس مرودشت، بالاترین میزان جذب الیزا و شاخص علائم برای WSMV را به خود اختصاص دادند. بیشترین میزان جذب الیزا و شاخص علائم به‌ترتیب در 21 و 35 روز پس از آلوده‌سازی با WSMV مشاهده شد. در برهمکنش ژنوتیپ و تیمار ویروسی، بیشترین میزان جذب الیزا و شاخص علائم به تیمار‌های آلودگی اولیه به WSMV و سپس BYDV در رقم‌های مرودشت و رسول اختصاص یافت. در مطالعه برهمکنش سه متغیر، تیمار آلودگی اولیه به WSMV و سپس BYDV در ژنوتیپ‌های مرودشت و رسول، در 21 روز پس از آلوده‌سازی بیشترین میزان جذب را دارا بودند. تمامی تیمار‌های آلودگی دوگانه منجر به کاهش محسوس ارتفاع، عملکرد دانه و وزن اندام هوایی شدند. در این بین پایین‌ترین میزان شاخص‌های فوق به تیمار آلودگی هم‌زمان دو ویروس تعلق گرفت. در ژنوتیپ مقاوم کراس‌عدل، بیشترین مقدار جذب الیزا در تیمار آلودگی اولیه با BYDV و سپس WSMV مشاهده شد. این درحالی است که کاهش معنی‌داری در عملکرد محصول در تیمار‌ آلودگی هم‌زمان دو ویروس دیده شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effects of dual infections of Barley yellow dwarf virus (BYDV-PAV) and Wheat streak mosaic virus (WSMV) on WSMV titer, symptom severity and some yield components of wheat

نویسندگان [English]

  • S. F. ROUHANI 1
  • M. YASSAIE 2
  • A. SHARZEI 1
چکیده [English]

Prevalence of effective sources of Wheat streak mosaic virus (WSMV) and Barley yellow dwarf virus (BYDV-PAV) and their mixed infections have been reported in several wheat growing regions in Iran. This research, investigates the effect of above mixed infections on viral titer and severity of one of the challenging viruses, WSMV, along with some yield components in three different wheat genotypes. The experiment was conducted in factorial design based on RCBD with 15 replications. Variables were viral treatments (six levels), genotypes (three levels) and the days post infection (DPI, three levels) of WSMV. The main and interactional effects of variables on above features were studied. Results showed that all doubly infections caused higher WSMV symptom scores and virus titer, those were accompanying with lower agronomic features. Among viral treatments, WSMV→BYDV-PAV inoculation and between genotypes, WSMV susceptible cultivar, Marvdasht, showed the maximum ELISA values and symptom scores. The highest viral content and symptom score were evaluated at 21 and 35 days post WSMV inoculation, respectively. Mutual interaction analysis between genotypes and viral treatments revealed the highest ELISA value and symptom score for WSMV→BYDV-PAV in Marvdasht and Rasul cultivars. Three ways interaction analysis of the above factors showed the highest ELISA value and symptom score for WSMV→BYDV-PAV treatment for Marvdasht and Rasul cultivars at 21 DPI. All doubly infections, particularly co-inoculation, resulted in the lower plant height, grain yield and shoot weight, comparing to single infections. For WSMV resistant genotype, Cross Adl, BYDV-PAV→WSMV inoculation was resulted in the higher ELISA value comparing to WSMV single infection, while, significant decrease in grain yield was observed in co-inoculation of two viruses.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Wheat streak mosaic virus
  • Barley yellow Dwarf virus
  • Mixed infection