توسعه بیماری بلاست در برخی از ارقام برنج ایرانی و افغانی در شرایط محیطی استان گیلان

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسندگان

گروه گیاهپزشکی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

چکیده

Blast disease development caused by the fungus Pyricularia oryzae Cavara was determined in leaf and panicle stages in some Iranian and Afghan rice varieties. For this purpose, Hashemi, Kazemi, Anam, Sadri, Surkha, Niloofar, Surkha Long, Shiroudi, Koli and Shola varieties were grown at the experimental field of the University of Guilan in 2021 and 2022 growth seasons as a randomized complete block design. As the first disease symptoms were observed in experimental plots, disease severity was assessed and continued at specific intervals until harvest time. The results indicated a significant difference between varieties in disease development at the leaf and panicle stages. The initial severity, progression over time and final severity of leaf blast varied among the studied varieties. In both years of the study, the Niloofar variety showed the highest susceptibility to leaf blast (69.16% in 2022). Surkha, Sadri and Shola varieties showed high susceptibility as 31.78%, 24.75% and 17.27 and Hashemi and Kazemi had less susceptibility as 6.68% and 5.95%, respectively. There was no significant increase in the severity of leaf blast in the Surkha Long, Anam, Koli and Shiroudi. Regarding panicle blast in both years, Niloofar variety showed the highest susceptibility based on the panicle blast severity (97.46%) and then, Surkha Long and Kazemi varieties had the highest severity of panicle infection (18.86% and 17.6%, respectively). Shola, Sadri, Surkha, Hashemi, and Anam varieties were less susceptible. Shiroudi and Koli varieties were the most resistant to the panicle blast infection.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Blast disease development in some Iranian and Afghan rice varieties in Guilan province environmental conditions

نویسندگان [English]

  • Sahib Shah Sayad
  • Sedigheh Mousanejad Limouei
  • Salar Jamali
  • Farzad Shirzad
Department of Plant Protection, Faculty of Agricultural Sciences, University of Guilan
چکیده [English]

پیشرفت زمانی بیماری بلاست ناشی از قارچPyricularia oryzae Cavara در برخی از ارقام برنج ایرانی و افغانی در مراحل برگ و خوشه بررسی شد. برای این منظور ارقام هاشمی، کاظمی، آنام، صدری، سرخه، نیلوفر، سرخه دراز، شیرودی، کولی و شوله در مزرعه آزمایشی دانشگاه گیلان به صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی در فصول رشد 1400 و 1401 کشت شدند. از زمان مشاهده اولین علائم بیماری در کرت‌های آزمایشی، شدت بیماری بررسی شد و تا زمان برداشت با فواصل زمانی مشخص ادامه یافت. نتایج نشان داد که از نظر پیشرفت بیماری بین ارقام در مراحل برگ و خوشه تفاوت معنی‌داری وجود دارد. شدت اولیه، پیشرفت زمانی و شدت نهایی بلاست برگ در ارقام مورد مطالعه متفاوت بود. در هر دو سال مطالعه، رقم نیلوفر بیشترین حساسیت را به بلاست برگ نشان داد (16/69 درصد در سال 1401). ارقام سرخه، صدری و شوله نیز از حساسیت بالایی برخوردار بودند (به ترتیب 78/31، 75/24 و 27/17 درصد) و ارقام هاشمی و کاظمی حساسیت کمتری داشتند (به ترتیب 68/6 و 95/5 درصد). شدت بلاست برگ در ارقام سرخه دراز، آنام، کولی و شیرودی افزایش معنی‌داری نداشت. در مورد بلاست خوشه، رقم نیلوفر بر اساس شدت بلاست خوشه در این رقم، حساسیت بیشتری نسبت به سایرین نشان داد (46/97 درصد). پس از آن رقم سرخه دراز و کاظمی بیشترین شدت آلودگی خوشه را داشتند (به ترتیب 86/18 و 6/17 درصد). ارقام شوله، صدری، سرخه، هاشمی و آنام کمتر حساس بودند. ارقام شیرودی و کولی بیشترین مقاومت را نسبت به بلاست خوشه داشتند.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Pyricularia oryzae
  • Leaf blast
  • Panicle blast
  • Disease severity
  • Temporal progress
بیماریهای گیاهی
دوره 59، شماره 4
دی 1403
صفحه 325-336

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار