بلایت ریزوکتونیایی آزولا در مزارع برنج شمال ایران

نوع مقاله : مقاله کامل پژوهشی

نویسنده

چکیده

       
سرخس آبی یا آزولا (Azolla filiculoides) گیاهی بیگانه است که در سال 1986 از کشور فیلیپین به عنوان کود سبز مزارع برنج به کشور وارد شد. شرایط آب و هوایی مزارع برنج و سایر منابع آبی، حوضچه‌ها و رودخانه‌های شمال ایران شرایط بسیار مناسبی برای تکثیر و رشد آن را فراهم نمود (1). در تابستان 1379 بلایت آزولا در مزارع برنج آلوده به بیماری شیت بلایت در ایستگاه تحقیقاتی برنج آمل مشاهده گردید. بلایت موجب قهوه‌ای‌شدن کلنی‌های شناور A. filiculoidesگردیده بود. اندام‌های آلوده آزولا پس از ضدعفونی سطحی با سدیم هیپوکلریت نیم درصد با آب مقطر سترون شسته و روی کاغذ صافی سترون خشک گردید و روی محیط کشت اسیدی PDA کشت داده شدند. پس از چند روز پرگنه‌های بدست‌آمده با روش نوک ریسه خالص‌سازی شدند. براساس خصوصیات کشت و ریخت‌شناختی شامل وجود ریسه‌های قهوه‌ای رنگ با انشعابات عمودی،  فرورفتگی در محل اتصال انشعاب، ضخامت ریسه و ماهیت چند‌هسته‌ای بودن آن با رنگ‌آمیزی با KoH, Safranin-o  و اسکلرت‌های قهوه‌ای تیره، قارچ جداشده Rhizoctonia solani تشخیص داده شد. این قارچ اخیراً از آزولاهای آلوده در مزارع برنج کره به‌عنوان  R. solani AG1-1A براساس مقایسه rDNA ITS  تشخیص داده شد و روی گیاه آزولا بیماری‌زایی آن به اثبات رسید (2). با توجه به اینکه بلایت آزولا در مزارع برنج آلوده به بیماری شیت بلایت مشاهده و قارچ R. solani از آنها جداسازی شده است احتمال دارد که عامل بلایت آزولا و شیت بلایت مشابه با آنچه باشند که در کره گزارش شده است. حالت شناور بودن گیاه آزولا خطر انتقال ریزوکتونیارا به مزارع برنج یا سایر آبراه‌ها را فراهم می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

RHIZOCTONIA BLIGHT OF AZOLLA IN RICE PADDY FIELDS IN NORTHERN IRAN

نویسنده [English]

  • Z. BANIHASHEMI
چکیده [English]

Azolla filiculoides an aquatic fern is an exotic plant introduced in 1986 from Philipine as green fertilizer for rice crop to Iran. The climatic conditions of paddy fields and other water sources such as ponds and water streams of northern Iran was optimum for its regeneration and growth (1). During summer 1999 Azola blight was observed in rice paddy field infested with rice sheath blight in Amol Rice Research Station. The blight resulted in brown patches on dens mats of A. filiculoides. Infected tissues were surface sterilized in 0.5% sodium hypochlorite, rinsed in sterile distilled water, blotted dry with sterile filter water, and plated on acidified PDA. The growing colonies were purified using hyphal tip method. Based on cultural and morphological characteristic including mycelia thickness, mycelial branching at the right angle and constriction at distal end of the septum, multinucleate nature using Safranin-O KOH staining and brown mycelia and dark brown sclerotia, the fungus was identified as Rhizoctonia solani.  The pathogen recently has been reported as Rhizoctonia blight of Azolla from rice paddy fields in Korea and identified as R. solani AG1-1A close to rice sheath blight using rDNA ITS (2). Our isolate  obtained from Azolla in rice paddy field infested with Rhizoctonia sheath blight assumed to be similar as reported from Korea. The floating nature of Azolla could distribute the pathogen via irrigation system in paddy field or other water streams.