تشخیص سرولوژیکی و مولکولی ویروس لکه بافت مرده گل حنا (INSV) و معرفی برخی گیاهان زینتی میزبان ویروس از 5 استان کشور

نوع مقاله : گزارش کوتاه

چکیده

ویروس لکه بافت مرده گل حنا(INSV)   Impatiens necrotic spot virus از مهم‌ترین توسپویروس‌های جدا شده از گیاهان زینتی در دنیا و ایران می‌باشد که تاکنون در اغلب گلخانه‌های پرورش گیاهان زینتی در استان‌های تهران و مرکزی علائم ناشی از آلودگی به آن به‌صورت لکه‌های نکروزة برگی، کلروز و کوتولگی دیده شده است. این ویروس با توجه به خسارت وارده روی میزبان‌های زینتی کشور و کاهش کیفیت و کمیت در گیاهان آلوده و در مواردی مرگ کامل گیاه میزبان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. برای تعیین میزان آلودگی گیاهان زینتی به این ویروس در کشور، طی سال‌های 90-1389 تعداد 581 نمونه برگی از 58 گونة زینتی مختلف با نشانه‌های لکه‌های نکروزة برگی، کلروز و کوتولگی شبیه به آلودگی به INSV  از مناطق عمدة کشت و پرورش گیاهان زینتی در 5  استان کشور (گیلان 128 نمونه، مازندران 159 نمونه، تهران 122 نمونه، مرکزی 108 نمونه، دزفول 64 نمونه) جمع‌آوری و توسط آزمون سرولوژیکی الایزا (DAS-ELISA) از نظر آلودگی به ویروس لکه بافت مرده گل حنا INSV  مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج به دست آمده نشانگر آلودگی 13/20 درصد نمونه‌های جمع‌آوری شده به ویروس لکه بافت مرده گل حنا و انتشار آلودگی در 4 استان از مناطق مورد بررسی بود. بیشترین آلودگی به ترتیب مربوط به استان‌های مرکزی با 7/28% آلودگی، تهران 5/24% آلودگی، مازندران 01/22% و گیلان 4/16% آلودگی بود و هیچ یک از نمونه‌های مورد بررسی مربوط به استان خوزستان به ویروس INSV آلوده نبودند. طبق بررسی‌های انجام شده در این تحقیق از 58 گونه زینتی مورد بررسی 33 گونه (89/56 %) به ویروس INSV آلودگی نشان دادند.تعدادی از گونه‌های دارای واکنش مثبت به ویروس INSV در سنجش الایزا، با آزمون زنجیره‌ای پلیمراز ( RT-PCR ) با به‌کارگیری جفت پرایمرهای اختصاصی و طراحی شده برای قسمت نوکلئوکپسید (N-gene) باعث تکثیر قطعه مورد انتظار آن ناحیه و تشکیل باند bp777 در ژل آگاروز گردید. بر این اساس گیاهان آلسترومریا (مرکزی)، اریکا (مازندران و گیلان)، اسپات (مازندران و گیلان)، آهار (تهران)، آنتوریوم (گیلان و مازندران)، بنجامین (مرکزی و مازندران)، بنفشه (تهران)، بنفشه افریقایی (مرکزی و تهران)، پتوس (گیلان)، پیله آ (مرکزی)، جین جر (مازندران)، حنا (تهران و مازندران)، ختمی (مازندران، گیلان و مرکزی)، داودی (گیلان و مازندران)، دراسنا (گیلان)، دیفن باخیا (مازندران)، ﹸرز (مازندران، گیلان، مرکزی و تهران)، سلوی (مازندران و مرکزی)، سیکاس (مازندران)، سیسوس (مازندران)، سینگونیوم ابلق (مازندران)، شب بو (مرکزی)، شمعدانی (تهران و مرکزی)، فیکوس (مرکزی)، فیلودندرون (مرکزی و مازندران)، کاغذی (تهران)، کوروتن (تهران)، کوکب (مرکزی و تهران)، گازانیا (مرکزی و تهران)، گلایول (تهران)، مارگریت (مرکزی)، میخک (مرکزی و تهران) و همیشه بهار (مرکزی و تهران) به عنوان گیاه میزبان ویروس INSV معرفی می‌گردند. از میان 33 گونه فوق‌الذکر بنجامین، بنفشه افریقایی، گلایول، سیسوس، سیکاس، فیکوس، ﹸرز، کاغذی و میخک به‌دلیل مشکلات استخراج مستقیم RNA از بافت برگی آنها با آزمون زنجیره‌ای پلیمراز ( RT-PCR ) در این تحقیق بررسی نشدند.  
 

عنوان مقاله [English]

SEROLOGICAL AND MOLECULAR DETECTION OF INSV and INTRODUCTION OF SOME INSV ORNAMENTAL HOST PLANTS FROM FIVE PROVINCES IN IRAN

چکیده [English]

Impatiens necrotic spot virus (INSV) infects ornamental plants worldwide. It has been reported from almost every ornamental screenhouse in Tehran province. INSV symptoms include necrotic leaf spot, chlorosis and stunting. Heavy losses have been reported from INSV in plants such as Zinnia elegans, Ficus benjamina, Viola spp., Saintpaulia ioantha, Althea spp., Cheiranthus cheiri, PelargoniumXhortorum, Dahlia spp. and Gazania spp., reducing quality and quantity of infected plants. In this research a total number of 581 ornamental samples of 58 different plant species with symptoms similar to those of INSV infection were collected in Lahijan, Tonkabone, Mahallat, Varamin and Dezful. The results indicated an average of 20.13% virus incidence in the collected samples in 4 provinces. INSV infection was recorded to be 28% in Mahallat, 24.5% in Tehran, 22.1% in Mazandaran and 16.4% in Guilan. No record of INSV infection was obtained from Khuzistan (Dezful) ornamental samples. Of the total of 58 ornamental species tested 33 species were recorded positive for INSV. Most ELISA positive samples were rechecked by RT-PCR using a set of specific primers directed to the N-gene and designed to amplify 777 bp product as shown by agarose gel electrophoresis. The results of serological and molecular tests showed infection of the following plants: Alestreomeria spp. (Markazi), Erica spp. (Mazandaran and Guilan), Spathiphylum spp. (Mazandaran and Guilan), Zinnia elegans (Tehran), Anthurium spp.(Guilan and Mazandaran), Ficus benjamina (Markazi and Mazandaran), Viola spp. (Tehran), Saintpaulia ioantha (Markazi and Tehran), Scindapsus aureus (Guilan), Pilea cadieri (Markazi), Zingiber spp. (Mazandaran), Impatiens spp. (Tehran and Mazandaran), Althea spp. (Mazandaran, Guilan and Markazi), Chrysanthemum spp. (Guilan and Mazandaran), Dracaena fragrance (Guilan), Diffenbachia amoena (Mazandaran), Rosa spp. (Mazandaran, Guilan, Markazi and Tehran), Salvia splendens (Mazandaran and Markazi), Cycas spp. (Mazandaran), Cissus spp. (Mazandaran), Syngonium podophyllum (Mazandaran), Cheiranthus cheiri (Markazi), Pelargonium×hortorum (Tehran and Markazi), Ficus elastica (Markazi), Philodendron spp. (Markazi and Mazandaran), Bougainvillea spp. (Tehran), Codiaeum variegtum (Tehran), Dahlia spp. (Markazi and Tehran), Gazania spp. (Markazi and Tehran), Gladiolus spp. (Tehran), Zinnia elegans (Markazi and Tehran),Dianthus spp. (Markazi and Tehran) and Calendula spp. (Markazi and Tehran) are as INSV ornamental hosts from Iran. Because of difficulties with direct RNA extraction from leaf tissues, Ficus benjamina, Saintpaulia ioantha, Gladiolus spp., Cycas spp., Cissus spp., Ficus elastica, Rosa spp., Bougainvillea spp. and Dianthus spp. were not rechecked by RT-PCR in this study.